Tartışmanın on zararı vardır:
1.Tartışma hasede yol açar
Hadis-i şerifte, (haset, ateşin odunu yediği gibi, hasenatı yer) buyuruldu. (İ.Mace)
Tartışmada galip gelen de, mağlup olan da zararlıdır. Mağlup olana, (Falanca senden daha ileri görüşlüdür) denince, galip gelene haset etmeye başlar. Tartışmada galip gelen kimse, kendini üstün görmeye başlar. (Falanca, kendi yoluna girmek için beni davet etmişti. Fakat kendisi hakkı görünce bizim yolumuza girmeye mecbur kaldı) der, kendini üstün görmeye çalışır. Hadis-i şerifte, (Allah Teâlâ, kibir edeni alçaltır, tevazu edeni yükseltir) buyuruldu. (Taberani)
Hadis-i şerifte, (haset, ateşin odunu yediği gibi, hasenatı yer) buyuruldu. (İ.Mace)
Tartışmada galip gelen de, mağlup olan da zararlıdır. Mağlup olana, (Falanca senden daha ileri görüşlüdür) denince, galip gelene haset etmeye başlar. Tartışmada galip gelen kimse, kendini üstün görmeye başlar. (Falanca, kendi yoluna girmek için beni davet etmişti. Fakat kendisi hakkı görünce bizim yolumuza girmeye mecbur kaldı) der, kendini üstün görmeye çalışır. Hadis-i şerifte, (Allah Teâlâ, kibir edeni alçaltır, tevazu edeni yükseltir) buyuruldu. (Taberani)
2.Hakkı küçük görmeye sebep olur
Tartışmacı, kendini üstün görme hastalığından kurtulamaz. Her zaman kendisinin hâkim olmasını ister. (Niye hep kendin konuşuyorsun) diyenlere, (Biz böyle davranmakla ilmin izzetini koruyoruz) der. Hasmının bildirdiklerine önem vermez, onun delillerini küçük görür. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Hakkı küçük görmek kibirdendir.) [İ.Gazali]
Tartışmacı, kendini üstün görme hastalığından kurtulamaz. Her zaman kendisinin hâkim olmasını ister. (Niye hep kendin konuşuyorsun) diyenlere, (Biz böyle davranmakla ilmin izzetini koruyoruz) der. Hasmının bildirdiklerine önem vermez, onun delillerini küçük görür. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Hakkı küçük görmek kibirdendir.) [İ.Gazali]
3.Kin tutmaya yol açar
Kendi fikrinin kabul edilmediğini gören tartışmacı, karşısındakine kin besler, bazen ömür boyu onu affetmez. Kin bir felakettir. Hadis-i şerifte, (Mümin kinci olmaz) buyurulmuştur. (İ.Gazali)
Kendi fikrinin kabul edilmediğini gören tartışmacı, karşısındakine kin besler, bazen ömür boyu onu affetmez. Kin bir felakettir. Hadis-i şerifte, (Mümin kinci olmaz) buyurulmuştur. (İ.Gazali)
4.Gıybete sebep olur
Tartışmacı, hasmının sözlerini naklederek, (O şöyle dedi, ben şöyle cevap verdim) diyerek kendini gıybetten kurtaramaz. Her ne kadar hasmının söylediği sözleri doğru olarak nakletse bile, maksadı onun acizliğini göstermek olduğu için, hasmı da bu konuşmalardan razı olmayacağına göre, sözleri gıybet olur. Hâlbuki Allah Teâlâ gıybet etmeyi, ölü eti yemeye benzetmiştir.
Tartışmacı, hasmının sözlerini naklederek, (O şöyle dedi, ben şöyle cevap verdim) diyerek kendini gıybetten kurtaramaz. Her ne kadar hasmının söylediği sözleri doğru olarak nakletse bile, maksadı onun acizliğini göstermek olduğu için, hasmı da bu konuşmalardan razı olmayacağına göre, sözleri gıybet olur. Hâlbuki Allah Teâlâ gıybet etmeyi, ölü eti yemeye benzetmiştir.
5.Övünmeye sebep olur
Tartışmacı, galip gelirse, kendini övmekten kurtaramaz. (Şu delilleri getirerek onu susturdum) diye kendini över. Hâlbuki (Çirkin olan doğru, kişinin kendini övmesidir) denilmiştir. Allah Teâlâ da kendimizi övmekten bizi men ederek, (Elbette ALLAH, kendini beğenip övünen hiç kimseyi sevmez) buyurmaktadır. (Lokman18)
Tartışmacı, galip gelirse, kendini övmekten kurtaramaz. (Şu delilleri getirerek onu susturdum) diye kendini över. Hâlbuki (Çirkin olan doğru, kişinin kendini övmesidir) denilmiştir. Allah Teâlâ da kendimizi övmekten bizi men ederek, (Elbette ALLAH, kendini beğenip övünen hiç kimseyi sevmez) buyurmaktadır. (Lokman18)
Arkadaşını mağlup
etmekle övünen bir cemiyette, kardeşliğin tesisi mümkün olur
mu?
Övünmek, başkasını
hakir, aşağı görmekten ileri gelir. Hâlbuki hadis-i şerifte buyuruldu
ki:
(Din kardeşini
hakir görmek, kötülük olarak yeter.) [Müslim]
6.Kusur araştırmaya sebep olur
Tartışmacı, hasmını yenmek için onun gizli kusurlarını araştırmaktan kendini alamaz. Nerede ne demiş, diye araştırır. Hâlbuki Allah Teâlâ, tecessüs etmeyi, yani başkalarının kusurlarını araştırmayı men etmiştir. Tartışmacı, hasmının bedeni kusurlarını imâ ile de olsa söyler. Mesela; hasmı gözlüklü ise, (Bu gerçekler gözlükle görülmez, gerçeği görmek için gözlük kâfi değildir) diyerek hasmının, gözündeki kusurunu, bedeni kusurlarını ilmi noksanlığı için bir özür sayar.
Tartışmacı, hasmını yenmek için onun gizli kusurlarını araştırmaktan kendini alamaz. Nerede ne demiş, diye araştırır. Hâlbuki Allah Teâlâ, tecessüs etmeyi, yani başkalarının kusurlarını araştırmayı men etmiştir. Tartışmacı, hasmının bedeni kusurlarını imâ ile de olsa söyler. Mesela; hasmı gözlüklü ise, (Bu gerçekler gözlükle görülmez, gerçeği görmek için gözlük kâfi değildir) diyerek hasmının, gözündeki kusurunu, bedeni kusurlarını ilmi noksanlığı için bir özür sayar.
7.Zarara sevinmeye sebep olur
Tartışmacı, hasmının yenilerek kötü duruma düşmesine sevinir.
Hâlbuki hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Kendisi için sevdiğini, din kardeşi için sevmeyen kâmil mümin olamaz.) [Buhari]
Tartışmacı, hasmının yenilerek kötü duruma düşmesine sevinir.
Hâlbuki hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Kendisi için sevdiğini, din kardeşi için sevmeyen kâmil mümin olamaz.) [Buhari]
8.Nifaka, riyaya yol açar
Tartışmacı, zahiren hasmına sevgi gösterir. O ise bu sevgisinin yalan olduğunu bilir. Bu ise nifaktır, münafıklık alametidir. Tartışmacı halkın gözüne, gönlüne girebilmek için bazen demagojiye sapar. Halka yaranmak ise riyadır. Hadis-i şerifte, (Riya küçük şirktir) buyuruldu. (Taberani)
Dil ile sevgi gösterip, kalben bir mümine buğzeden, lanete müstahak olur.
Tartışmacı, zahiren hasmına sevgi gösterir. O ise bu sevgisinin yalan olduğunu bilir. Bu ise nifaktır, münafıklık alametidir. Tartışmacı halkın gözüne, gönlüne girebilmek için bazen demagojiye sapar. Halka yaranmak ise riyadır. Hadis-i şerifte, (Riya küçük şirktir) buyuruldu. (Taberani)
Dil ile sevgi gösterip, kalben bir mümine buğzeden, lanete müstahak olur.
9.Hakkı kabul etmemeye sebep olur
Tartışmacının nefret ettiği şey, hakkın hasmının ağzından çıkmasıdır. Hâlbuki hakkı kabul etmemek büyük felakettir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Allah Teâlâ’nın en sevmediği kimse, hakkı kabul etmekte inat edendir.) [Buhari]
Tartışmacının nefret ettiği şey, hakkın hasmının ağzından çıkmasıdır. Hâlbuki hakkı kabul etmemek büyük felakettir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Allah Teâlâ’nın en sevmediği kimse, hakkı kabul etmekte inat edendir.) [Buhari]
10.İnat etmeye sebep olur
İnat, karşımızdakini aşağı görmeye, ondan nefret etmeye, ona düşmanlık beslemeye yol
İnat, karşımızdakini aşağı görmeye, ondan nefret etmeye, ona düşmanlık beslemeye yol
açar. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Din
kardeşine itiraz etme, boş konuşma, [üzücü] şaka yapma ve verdiğin sözden
cayma!) [Tirmizi]]
Muhammed Bayrak
Muhammed Bayrak
Yorumlar
Yorum Gönder