ELEKTRİKLİ ARABALAR

Elektrikli arabalar günümüzde oldukça revaçtadır. Lakin ilk çıktığından 2000’li yıllara kadar bazı sorunlarından dolayı pek de tercih edilmemiştir. Bu sorunların en başında tek şarj ile gidebileceği mesafe, şarj süresi, altyapı eksikliği, fiyatının pahalı olması vb. gelmektedir. Şaşırtıcı olansa bu sorunların günümüzde bile hala tam olarak çözülememiş olması.

Hibrit arabalar:

Piyasada elektrikli arabalardan farklı olarak bir de hibrit arabalar bulunmaktadır. Bu arabalar elektrikli arabalardan oldukça farklıdır. Elektrikli arabalarda yalnızca elektrik enerjisi kullanılır ve şarj etmeniz gerekir. Hibrit arabalarda ise hem içten yanmalı motor bulunur hem de elektrik motoru ve şarj etmeniz gerekmez. İçten yanmalı motora bağlı bir dinamo araba hareket ederken elektrik motorunu şarj eder. Bu tip arabalarda yüksek hızlarda ve kalkışlar sırasında içten yanmalı motor çalışır, şehir içi kullanımda ve düşük hızlarda ise elektrik motoru dereye girer. Zaten bu arabaların üretilmesinin temel amacı yakıt tasarrufudur. Açıkçası satışlarının artması da pek beklenmiyor.

Elektrikli arabaların pahalı olmalarının en önemli sebebi, pillerini oldukça zor üretilmesi ve kullanılan malzemenin pahalı olmasıdır. Yoksa diğer parçaları normal araçlara daha az parçası vardır ve daha basittir. Pil en ağır ve en çok yer kaplayan parçadır. Dengeyi sağlaması için arabanın altına konur. Bu da yol tutuşunu arttırır ve daha az yer kaplamasını sağlar.

Elektrikli araçlarda genellikle enerji kazanımlı fren sistemleri bulunur. Frenleme sırasında açığa çıkan enerji tekerleğe bağlı olan dinamolar sayesinde bir sonraki hızlanmada kullanılmak için depolanır. Böylelikle normal araçlarda olduğu gibi enerji kaybı yaşanmaz.

Peki ya elektrikli araba almalı mıyız?

Evet, sorulması gerek en önemli soru bu. Aslında bu sorunun cevabı tamamen kullanıcıya kalmış. Avantajlarının olduğu kadar dezavantajları da çok. Bunu birkaç başlık altında daha rahat bir şekilde işleyelim:

1-Elektrikli arabalar karlı mı?

Kısa vadede fiyatları diğer araçlara göre fazla olsa da uzun vadede oldukça karlı. Birkaç sene içerisinde fiyat farkını kapatıyor hatta kara bile geçiriyor. Yapımlarının kolaylaşması, daha ucuz pillerin üretilmesi gibi nedenlerden dolayı günden güne fiyatının da azaldığını göz önünde bulundurursak evet, oldukça karlı.

2-Performanstan ödün veriyor mu?

Hayır, tam aksine uzun süreli yüksek performansa uygun olmasalar da diğer araçlardan yüksek olan tork ve beygir gücü arabanın performansını oldukça arttırıyor, pilin ağırlığı dolayısıyla araba daha ağır olduğundan yol tutuşu da yüksek oluyor.

3-Dünya için önemi:

Günümüzde oldukça büyük bir sorun olan küresel ısınma dünyada yaşayan tüm canlıları olumsuz bir şekilde etkiliyor. Mevsimlerin zamanını bozuyor, kutuplardaki buzulları eriterek su seviyesini yükseltiyor. Küresel ısınmaya da sera etkisi neden oluyor. Arabaların egzozlarından çıkan zehirli gazlar sera etkisini önemli ölçüde arttırıyor. Yani eğer dünyada kullanılan araçlar çevreci olursa-elektrikli arabalar gibi- sera etkisini dolayısıyla da küresel ısınmayı azaltabiliriz.       

4-Şarj sorunu:

Bu madde belki de elektrikli araçların tek sorunu. Tek şarj ile gidilebilecek mesafe, şarj süresi, altyapının yeterli olmaması kesinlikle göz önünde bulundurulması gereken etkenler. Çünkü seyahat süresini uzatacak ve biraz daha zor bir hale getirecektir.

 Elektrikli araba üreticiliğinde öncü firma olan Tesla bu problemlere çözüm bulmak için çalışıyor. Kısmen bulmuşlar da, son yapılan testlerde menzilin 520km’ye çıkarıldığını ve %80 şarj doluluğuna yarım saatte ulaşıldığını paylaşmıştı. İlerleyen yıllarda bu rakamların daha iyi olacağını varsayarsak elektrikli arabaların geleceklerinin oldukça parlak olduğunu fark etmek zor değil.

Bir sonraki teknoloji yazımızda görüşmek üzere…

                                                                                                                                        Batuhan ODÇIKIN

Kayankça: Bilim ve Teknik dergisi, 629. Sayı – Elektrikli Araçlar